Waarden

Openheid en eerlijkheid zijn belangrijke waarden voor mij. Gelijkwaardig contact speelt daarin een rol. Als therapeut sta ik naast je, niet boven je. Zo kunnen we samenwerken en het beste voor het kind zoeken.

Theorieën

Het werk van Roger spreekt me erg aan, met name om zijn aspecten van de grondhouding van de therapeut:

• Echtheid of congruentie;
  
• Onvoorwaardelijke aanvaarding, onvoorwaardelijke positieve blik, respect;
  
• Empathie;
  
• Concreetheid;
  
• ‘self-disclosure’ (met jezelf als instument in verwoorden van gedachten en gevoelens);
  
• ‘immediacy’(onmiddellijkheid);
  
• confrontatie (Veheij, 2005).
  

Ik geloof echt in deze basishouding, omdat je dan ook écht open staat voor het kind en zijn verhaal. Je moet verbinding kunnen maken met de cliënt, want zonder dat is er niet veel groei mogelijk.

Ook het systemisch denken vind ik een belangrijke basis in de benadering van het kind. “In systeemdenken staat centraal dat individuen enkel begrepen kunnen worden in de samenhangen waarin zij zich bevinden” (Veheij, 2005). Juist omdat kinderen onderdeel zijn van een systeem, moet het hele plaatje worden gezien, met alle verbanden daarbij. Alles hangt samen.

Relaties zijn daarin voor mij een bron, zoals van den Eerenbeemt (2003) het ook verwoord: “Het leven van ieder mens wordt getekend en gekleurd door het geven en ontvangen van liefde, zorg en betrouwbaarheid in relaties met ouders en met andere verwanten die mensen meekrijgen bij hun geboorte en in relaties die zij zelf aangaan, zelf kiezen.” Zo zie ik het ook. En daarbij geloof ik dat er dingen kunnen helen. Het is broos, maar levend!

Ten slotte geloof ik heel erg in maatwerk: ieder kind is anders, uniek. Daarom is er geen generalistische aanpak. Het volgen en aansluiten bij een kind is van groot belang voor mijn werk. Axlines werk sluit hierin erg goed aan. Hij noemt een spelervaring therapeutisch, omdat het zorgt voor een veilige relatie tussen het kind en de volwassene. Hierdoor heeft het kind de vrijheid en ruimte om zich in zijn eigen termen uit te drukken, precies zoals hij op dat moment is op zijn eigen manier en in zijn eigen tijd (Axline, 1950).

Een speltherapeut als professional

Wat je van mij mag verwachten, als professional:

• Gebruikt spel als inzet dat is verweven in hun basisfilosofie en professionele ontwikkeling;
  
• Weet af van de ontwikkelingen binnen de speltherapie;
  
• Schoolt zich regelmatig bij en spreekt met andere professionals, al dan niet mede speltherapeuten;
  
• Houd rekening met de afhankelijkheid van kinderen en van hun opvoeders;
  
• Stelt de subjectieve ervaring van de mens centraal;
  
• Heeft een speelse basishouding;
  
• Kan reflecteren op het eigen handelen;
  
• Gebruikt zijn eigen persoon als middel, zonder daarbij de professionele houding te verliezen;
  
• Weet zich meerzijdig partijdig op te stellen;
  
• Heeft kennis van verschillende ontwikkelingspsychologiën, therapieën en diverse thema’s rondom (jeugd)hulpverlening.
  

Binnen speltherapie wordt er gewerkt met op het kind gerichte psychologische interventies en ontwikkelingskaders. Speltherapie heeft de voorkeur voor jongere kinderen ten opzichte van reguliere behandeling, aangezien spelen een "natuurlijk medium van zelfexpressie van het kind is", waarmee ze hun verdriet uiten en begrijpen, coping-strategieën ontwikkelen en implementeren (Chari, Hirisave, & Appaji, 2013). Wanneer het spel wordt gebruikt als een therapeutisch hulpmiddel, stelt dit, volgens Lin en Bratton (2015), kinderen in staat om ongewenste en beangstigende gevoelens, psychologische conflicten en sociaal onaanvaardbare gedachten te kunnen uiten zonder negatieve gevolgen (Williams, Brik, Petkus, & Clark, 2021). Zo kunnen deze patiënten bijvoorbeeld anticiperende angst verminderen en beheersing en controle verkrijgen (Williams, Brik, Petkus, & Clark, 2021). Gaynard en Jessee (2018) noemen het creëren van een omgeving waarin het kind zich onvoorwaardelijk geaccepteerd voelt daarbij een voorwaarde om therapeutisch spel effectief te laten zijn (Williams, Brik, Petkus, & Clark, 2021).

Geciteerde werken:

Chari, U., Hirisave, U., & Appaji, L. (2013). Exploring Play Therapy in Pediatric Oncology: A Preliminary Endeavour. Indian J Pediatr, 6.

Williams, N. A., Brik, A. B., Petkus, J. M., & Clark, H. (2021). Importance of play for young children facing illness and hospitalization: rationale, opportunities, and a case study illustration. Early Child Development and Care, 11.

Binnen de therapie werk ik cliënt-centered en volgens een plan. Client-centered werken is een houding, een filosofie en een manier om met kinderen om te gaan in plaats van een manier om iets voor of met kinderen te doen (Landreth, 2012). Binnen clientgericht werken spreken we het geloof in het natuurlijke streven van het individu naar groei en zelfsturing aan (Landreth, 2012).

Het (behandel)plan begint met waar de cliënt nu staat en wat doelen hiervoor zijn.

Ik ben master opgeleid en laat me regelmatig bijscholen. Daarnaast heb ik regelmatig supervisie om mijn professionaliteit te blijven ontwikkelen. Supervisie is daarbij gericht om als therapeut nog kundiger te worden op gebieden als observatie, hypothesevorming en het plegen van interventies (Veheij, 2005).

Het grootste instrument dat ik gebruik in mijn spelruimte dat ben ik zelf. Dat betekent dat ik ook veel zelfkennis heb. Als je niet je (professionele) zelf bent, of weet wie jij bent, kun je geen goede therapeut zijn. “Echtheid (authenticiteit) is de meest fundamentele van de grondhoudingen van Rogers. Het betekent dat de therapeut zichzelf is, geen façade opbouwt, zijn patiënt benadert van persoon tot persoon. Hij is eerlijk, waarachtig en betrouwbaar.” (Van Meekeren & Van Deursen, 2017).

Binnen de therapie is mijn waarheid dat er naast zwart en wit, ook grijs bestaat. Er zijn altijd meerdere benaderingen mogelijk en daarom is het belangrijk om te luisteren en open te staan – juist ook voor jullie mening.

Verwijzingen

Landreth, G. L. (2012). Play Therapy - The Art of the Relationship. New York: Routledge Taylor & Francis Group.

Van Meekeren, E., & Van Deursen, S. (2017). Zelfonthulling (1ste editie). Den Haag, Nederland: Boom Lemma.

Veheij, F. e. (2005). Integratieve kinder- en jeugdpsychotherapie. Assen: Koninklijke Van Gorcum BV.